Μετά το θάνατο του Αλέξανδρου, η αυτοκρατορία βαδίζει σε ένα τεντωμένο σκοινί, μέχρι να ισορροπήσει, κάποια χρόνια αργότερα, στη μορφή των ανεξάρτητων ελληνιστικών βασιλείων. Ένας και μοναδικός κληρονόμος δεν θα υπάρξει ποτέ. Οι φυσικοί απόγονοι του Αλέξανδρου σύντομα θα ξεκληριστούν, ο βασιλικός οίκος των Τημενιδών σβήνει, και στο απέραντο βασίλειο του Αλέξανδρου θα αναδυθούν ανεξάρτητα ελληνιστικά βασίλεια και νέες βασιλικές δυναστείες. Αν και κανείς βασιλιάς δεν έχει άμεση- γενεαλογική- σχέση με τον Αλέξανδρο, όλοι θα μοχθήσουν να καλλιεργήσουν και να προβάλλουν στοιχεία που τους συνδέουν με τον Έλληνα κοσμοκράτορα, ως αδιαφιλονίκητο «προπάτορα» των δυναστειών τους. Στο όνομα του Αλέξανδρου, οι ανερχόμενοι βασιλείς επιδιώκουν να κερδίσουν την αφοσίωση του στρατού τους και κυρίως να ανακηρυχθούν ως νόμιμοι βασιλείς στην περιοχή της εξουσίας τους.
Το δρόμο της δυναστικής προπαγάνδας ανοίγει ο Πτολεμαίος Α’, ο ιδρυτής της Πτολεμαϊκής δυναστείας της Αιγύπτου. Με εκπληκτικό ένστικτο φέρνει το Σώμα του Αλέξανδρου στην πόλη της Αλεξάνδρειας και ο νεκρός βασιλιάς σύντομα μετουσιώνεται σε ένα θεϊκό σύμβολο για τη νόμιμη διαδοχή του Πτολεμαίου στο βασίλειο της Αιγύπτου. Φαίνεται μάλιστα πως ο Πτολεμαίος δεν αρνείται τις φήμες από το παρελθόν που τον συνδέουν με τον Μακεδονικό βασιλικό οίκο, ως νόθο παιδί του Φιλίππου Β’.
Στο βασίλειο της Μακεδονίας, η νόμιμη διαδοχή δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση, αφού η παράδοση απαιτεί να συνεχίσει να βασιλεύει ο οίκος των Αργεαδών. Ο φιλόδοξος Κάσσανδρος, νικητής στον αγώνα της εξουσίας, αν και έχει φροντίσει να ξεκληρίσει τους φυσικούς επιγόνους του Αλέξανδρου, επιχειρεί να νομιμοποιήσει την εξουσία του με επιγαμία και παίρνει για γυναίκα του (315 π.Χ) τήν ετεροθαλή αδελφή του Αλέξανδρου, την Θεσσαλονίκη, κόρη του Φιλίππου και της Νικησίπολης. Οι γιοι του όμως από αυτόν τον γάμο, Φίλιππος, Αντίπατρος και Αλέξανδρος, δεν θα καταφέρουν να συνεχίσουν τη δυναστεία των Αντιπατριδών, λόγω εσωτερικής διαμάχης και της επικράτησης της δυναστείας των Αντιγονιδών.
Αν και οι υπόλοιποι βασιλείς δεν μπορούν να ισχυριστούν τέτοιους στενούς, οικογενειακούς δεσμούς με τον Αλέξανδρο, σχεδόν όλοι θα χρησιμοποιήσουν για την προπαγάνδα τους σύμβολα, τίτλους και κυρίως την εικόνα του στο πιο διαδεδομένο αρχαίο μέσο, τα νομίσματα.
Πρωτοπόρος πάλι ο Πτολεμαίος, που προετοιμάζει το θρόνο του κυκλοφορώντας νομίσματα με τον Αλέξανδρο νικητή, με δορά ελέφαντα (ελεφαντο-κεφαλή) ή σε τέθριππο με ελάφαντες, που κατακτά ως νέος Διόνυσος την Ανατολή, αλλά και ως υιός θεού, φέροντας τα κέρατα του Άμμωνα Δία.
Στα πρώτα νομίσματα του Σέλευκου Α’ που απεικονίζουν τον Αλέξανδρο και την Αθηνά Νίκη, ο «Βασιλεύς» πλέον Σέλευκος πλάθει τον δικό του μύθο. Έχει πολεμήσει πολύ σκληρά για να ιδρύσει το δικό του βασίλειο στην περιοχή της Συρίας και τα καταφέρνει γιατί, όπως θα ισχυριστεί ο ίδιος στο στρατό του, έχει για θεϊκό προστάτη τον ίδιο τον Αλέξανδρο: ο Έλληνας βασιλιάς τον επισκέφτηκε στον ύπνο του, δίνοντας καθαρό σημάδι για την ερχόμενη ηγεμονία του…. Δεν είναι τυχαίο πως ένα από τα πιο εμβληματικά σύμβολα του βασιλείου των Σελευκιδών παραμένει το κεφάλι του Βουκεφάλα, του αγαπημένου αλόγου του Αλέξανδρου.
Ένας άλλος συμπολεμιστής του Αλέξανδρου, ο σωματοφύλακάς του Λυσίμαχος, θα αυτο- αναγορευθεί βασιλιάς της Θράκης και της βορειοδυτικής Μικράς Ασίας. Χρησιμοποιώντας τον πλούτο των νομισματοκοπείων της περιοχής, θα εκδώσει νέα νομίσματα με το πορτρέτο του θεοποιημένου Αλέξανδρου, με βασιλικό διάδημα και κέρατα κριαριού. Ο συμβολισμός της θεϊκής και παγκόσμιας ηγεμονίας του Αλέξανδρου εξέφραζε πολύ εύγλωττα τις φιλοδοξίες του Λυσίμαχου για κυριαρχία, αν και σε μικρότερη από τον Αλέξανδρο κλίμακα.
Ξεχωριστή περίπτωση αποτελεί ο Αγαθοκλής, ο βασιλιάς των Συρακουσών. Αν και ποτέ δεν συμμετείχε στην εκστρατεία του Αλέξανδρου, ο Αγαθοκλής θα λάβει μόνος του τον τίτλο του βασιλιά, μιμούμενος τους άλλους στρατηγούς και ελληνιστικούς βασιλείς. Οι στρατιωτικές του νίκες εναντίον των Καρχηδονίων παραλληλίζονται με αυτές του Αλέξανδρου και τα νομίσματα του βασιλείου του μιμούνται αυτά του Πτολεμαίου με τον τύπο του ελέφαντα, αφού ο νικητής βασιλιάς της Ασίας γίνεται η απόλυτη εικόνα της νίκης για όλες τις επόμενες βασιλικές δυναστείες.
Όσο ο χρόνος μεγαλώνει την απόσταση από τις ζωντανές μνήμες της εποχής του Αλέξανδρου, τόσο πιο εύκολα οι βασιλείς του ελληνιστικού κόσμου αποτολμούν ακόμη και μία γενεαλογική σύνδεση με τον Έλληνα κοσμοκράτορα.
Ο Αγαθοκλής , ηγεμόνας στο Ινδο- ελληνικό βασίλειο της Βακτρίας θα δημιουργήσει και θα προβάλλει το προσωπικό του γενεαλογικό δέντρο με πρώτο στην κορυφή τον Αλέξανδρο. Αν και καμία συγγενική σχέση δεν τους συνδέει, ο Αγαθοκλής θα τονίσει τη δική του βασιλική γραμμή καταγωγής, εκδίδοντας τα περίφημα «γενεαλογικά» τετράδραχμα (190-170 π.Χ.), στο τύπο των νομισμάτων του Αλέξανδρου: στη μία όψη ο « Αλέξανδρος του Φιλίππου» και στην άλλη ο ένθρονος Δίας με την επιγραφή «Βασιλεύοντος Δικαίου Αγαθοκλέους». Ο Αλέξανδρος, το πιο σπουδαίο πρόσωπο του παρελθόντος καθιστά έτσι νόμιμο τον ηγεμόνα Αγαθοκλή.
Στο βασίλειο του Πόντου στη Μαύρη Θάλασσα, ο τελευταίος σπουδαίος βασιλιάς των ελληνιστικών κρατών και σκληρός πολέμιος των Ρωμαίων, ο Μιθριδάτης VI ο Ευπάτωρ (120-63 π.Χ.), αναδεικνύεται σχεδόν σαν μία κυριολεκτική μετεμψύχωση του Αλέξανδρου. Τα πορτρέτα του με τη λεοντοκεφαλή του Ηρακλή, σήμα κατατεθέν του Αλέξανδρου, και άλλοτε οι εικόνες του με τα πυκνά, ανεμίζοντα μαλλιά και την «αναστολή» του μετώπου, θα έλεγε κανείς πως πρόκειται για τον Αλέξανδρο με τα χαρακτηριστικά του Μιθριδάτη. Αν και ο βασιλιάς του Πόντου είναι κατά το ήμισυ Πέρσης από τον πατέρα του, ο Μιθριδάτης θα καλλιεργήσει μεθοδικά και το ελληνικό, γενεαλογικό του προφίλ, που από την πλευρά της μητέρας του Λαοδίκης ισχυρίζεται πως τον συνδέει με τους Σελευκίδες, αλλά και τον Μ. Αλέξανδρο. Με την ιδιότητα του απόγονου του Έλληνα στρατηλάτη, ο Μιθριδάτης θα εμφανιστεί ως ελευθερωτής των ελληνικών πόλεων της Μικράς Ασίας και με την υποστήριξή τους θα καταφέρει ένα τεράστιο πλήγμα στις ρωμαϊκές δυνάμεις.
Τη δυναστική προπαγάνδα θα χρησιμοποιήσει και ο Αντίοχος Α’ του μικρού βασιλείου της Κομμαγηνής (π. 69-36 π.Χ.), που ενδυναμώνει το κράτος του μέσα από τη δική του εικόνα: την εκρηκτική δύναμη που προκύπτει από τη μείξη ελληνικών και περσικών στοιχείων. Ο Αντίοχος Α’ θα ξετυλίξει το κουβάρι της καταγωγής του και θα φτάσει από την πλευρά της μητέρας του Λαοδίκης Ζ΄ Θεάς έως τον Αλέξανδρο, ενώ από την πλευρά του πατέρα Μιθριδάτη Α΄ θα αγγίξει τον Δαρείο. Το ταφικό μνημείο που χτίζει ο ίδιος για τον εαυτό του στην κορυφή του όρους Nemrut Dag μετατρέπεται σε μία επιβλητική οπτική διακήρυξη της βασιλικής του καταγωγής, ελληνικής και περσικής, αλλά και σύμβολο τη θρησκευτικής του πολιτικής. Πελώρια αγάλματα ελληνικών και περσικών θεοτήτων διαδίδουν τις θρησκευτικές του καινοτομίες (συγκρητισμός) και τεράστια ανάγλυφα εικονίζουν τον Αλέξανδρο και τους άλλους προγόνους, που μέχρι και σήμερα μπορούμε και διαβάζουμε τα ονόματά τους στις ελληνικές επιγραφές του μνημείου.
Η παρουσία του Αλέξανδρου στα βασιλικά γενεαλογικά δέντρα είναι πέρα από κάθε φαντασία. Πολλά χρόνια αργότερα, στο μεσαιωνικό κόσμο της Ανατολής, ο Ισκαντάρ ή Τζουλ Καρνέιν του Κορανίου και του Μυθιστορήματος, που από τα περσικά μεταφράζεται σε όλες τις σύγχρονες γλώσσες των λαών, ενθουσιάζει τον μουσουλμανικό κόσμο, τους Τούρκους και τους Μογγόλους της Ινδίας και της Κεντρικής Ασίας.
Ο Τουρκο-Αφγανός σουλτάνος στο Δελχί της Ινδίας Alauddin Khalji (Sultan'Ala' al-din Muhammad Khalji, 1296-1316) θα χαράξει στα νομίσματα το δικό του μύθο ως «δεύτερος Αλέξανδρος».
Στο αντίπαλο στρατόπεδο της εποχής, ο ιδρυτής της δυναστείας των Μογγόλων Babur (Zahir-ud-Din Muhammad Babur), που βασίλευσε στην μεγαλύτερο κομμάτι του Αφγανιστάν και στην Β. Ινδία (1526-1530), θα συγκεντρώσει στο πρόσωπό του τρεις βασιλικές γενιές: τον Τσέγκις Χαν, τον Ταμερλάνο και τον Αλέξανδρο. Ο πρόγονός του Babur, Sultan Muhammad Badakhshi, πολέμαρχος του Badakhstan (σημερινό Αφγανιστάν), θεωρούσε τον εαυτό του άμεσο πρόγονο του Ισκαντάρ Τζουλ Καρνέιν, που σύμφωνα με το θρύλο άφησε έναν από τους γιους του σε απομονωμένη ορεινή περιοχή, για να συνεχίσει το έργο του πατέρα του στην Ανατολή. Λόγω αυτής της θρυλούμενης γενεαλογικής σχέσης, ο Muhammed κέρδισε την υπόληψη των πιο δυνατών γειτόνων στην Κεντρική Ασία και σύναψε οικογενειακές σχέσεις με τον πρίγκιπα του Μογκολιστάν.
Ήταν τόσο δημοφιλής η προσωπικότητα του Αλέξανδρου στους Τουρκο- Μογγόλους, που ακόμη και ο πιο σημαντικός σουλτάνος του Aceh της Ινδονησίας θα μεγαλουργήσει με το όνομα «Νεαρός Αλέξανδρος» -Iskandar Muda (1607-1636) - και θα καταστήσει το κράτος του τη μεγαλύτερη και πλουσιότερη δύναμη της περιοχής, παρομοιάζοντας τις κατακτήσεις του στη Μαλαισία και στη Σουμάτρα με αυτές του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην εκστρατεία της Ανατολής.
Ακόμη και στην ήπειρο της Αφρικής, η ιστορία του Αλέξανδρου θα σταθεί η αφορμή για τη δημιουργία του βασιλείου του Μάλι τον 13ο αι., του πιο ισχυρού αφρικανικού κράτους. Εμπνευσμένος από τις αφηγήσεις των εμπόρων της Σαχάρας για τα κατορθώματα του Αλέξανδρου, που άκουγε από μικρό παιδί ο τοπικός πολέμαρχος Sundiata Keita, θα καταφέρει να ενώσει όλες τις φυλές των Μαντίνγκα (ή Μαλίνκε, Mandinka, Malinke) και να ιδρύσει την αυτοκρατορία του Μάλι (π. 1235-1600). Ήταν τόσο μεγάλη η ανάγκη του Sundiata να ταυτιστεί με το πρότυπο του Αλέξανδρου, που η προσωπική του μυθολογία στο Έπος του Μάλι (Sundiata) θυμίζει όσο τίποτα άλλο το Μυθιστόρημα του Αλέξανδρου, του Τζουλ Καρνέιν (Dhu’l Quarnein) ή όπως πολλές φορές αναφέρεται στο Έπος στη γλώσσα των Μαντίνγκα, Djoula Kara Naini, του «Βασιλιά του Χρυσού και του Ασημιού».